به‌رسم هرساله امسال نیز نمایشگاه تبلیغات، بازاریابی و صنایع وابسته برگزار شد؛ نمایشگاهی که با هدف ارتقای سطح صنعت تبلیغات کشور برقرار شده بود ولی نتیجه‌ای معکوس را برای این صنعت پرتکاپو به ارمغان آورد؛ نتیجه‌ای که کمتر آژانس تبلیغاتی تمایل رسیدن به آن را داشت. هر کسی که از فعالان این صنعت در راهروهای سالن‌های نمایشگاه‌ امسال قدم می‌گذاشت، به راحتی و بی‌هیچ تاملی به ناکارآمدی آن پی می‌برد. نمایشگاه امسال دیدنی بود، غرفه‌ای کیف می‌فروخت و غرفه‌ای دیگر خودکارهای تبلیغاتی؛ در کنار این آشفته‌بازار، غرفه‌هایی نیز به شرکت‌های تبلیغاتی اختصاص یافته بود؛ شرکت‌هایی که یا بار اول بود در این نمایشگاه حضور داشتند یا اینکه تازه‌وارد و نوپا بودند. در واقع این نمایشگاه نیز مانند سال گذشته از حضور بسیاری از آژانس‌های مطرح و فعال سطح کشور محروم بود. نمایشگاه نامش تخصصی بود ولی عملکردی تخصصی نداشت. حتی بازدید‌کنندگان آن نیز از سفارش‌دهندگان اصلی آگهی‌های تبلیغاتی نبودند.

نمایشگاه، فرصتی خوب برای دیده شدن شرکت ها

معمولاً در تمام دنیا نمایشگاه ها به منظور تبادل اطلاعات و فراگیری شیوه های تازه و از همه مهم تر به منظور آشنایی با مشتریان و صاحبان کسب و کارهای مختلف برگزار می شوند. اکثر نمایشگاه ها به صورت تخصصی برگزار شده و در اکثر مواقع شرکت کنندگان حضور خود را در چنین نمایشگاه هایی بازگو می کنند و از آن در لیست دستاوردهای خود نام می بردند. نمایشگاه ها دستاوردهای ارزشمندی برای شرکت ها محسوب می شوند که از ابتدای سال برای حضور در آن برنامه ریزی مفصلی می کنند تا بهترین بهره برداری را از آن به دست بیاورند چنین نمایشگاه هایی مانند یک گردهمایی بزرگ است که با حضور بزرگان و جوانان آن صنعت برگزار می شود. معمولاً همه شرکت کنندگان تلاش می کنند ایده های خلاقانه خود را در آن ارائه دهند تا از آن طریق سفارش های طی سال خود را به دست آورند. برای بازدیدکنندگان نیز حضور در چنین نمایشگاه هایی یک مزیت محسوب می شود چون با صرف زمانی کم می توانند همه صاحبان صنعت را یک جا ببینند.

برگزاری نمایشگاه رسم خود را دارد. تحقیقات نشان داده نمایشگاه از ارزشمندترین فعالیت های بازاریابی در میان صنایع است. در نتیجه اگر همین نمایشگاه تبلیغات و بازاریابی بر اساس اصول علمی و تخصصی برگزار می شد حتماً مورد توجه اکثر سفارش دهندگان آگهی ها قرار می گرفت و در این راستا به ابزاری قدرتمند برای تبلیغات و بازاریابی آژانس های تبلیغاتی تبدیل می شد اما این اتفاق به وقوع نپیوست . به بهانه نمایشگاه اخیر گفت و گویی را با دو شرکت تبلیغاتی انجام داده ایم تا علت حضور و عدم حضور هر کدام را در این رویداد مورد بررسی قرار دهیم.

هدایای تبلیغاتی یا آژانس های تبلیغاتی؟

دکتر حسین خطیبی مدیر عامل آژانس تبلیغاتی نور درباره حضور در نمایشگاه تبلیغاتی و بازاریابی به (فرصت امروز) می گوید: در این نمایشگاه شرکت کرده ایم ولی فعالیت خاص و ویژه ای برای این حضور انجام نداده ایم. سعی کردیم فقط برخی بخش های خدماتی شرکت را در این نمایشگاه معرفی کنیم. بخش هایی که تازه به این شرکت اضافه شده اند . نمایشگاه تبلیغات و بازاریابی هر ساله به مکانی برای حضور شرکت های عرضه کننده محصولات و هدایای تبلیغاتی مانند خودکار، سر رسید، ساعت و… تبدیل شده است و معمولاً آژانس ها تمایلی به حضور در چنین نمایشگاهی ندارند و اگر هم حضور پیدا کنند بسیار کمرنگ است. به نظرم علت حضور آژانس ها در چنین نمایشگاهی غیر تخصصی بودن آن و حضور چشمگیر شرکت های ارائه دهنده هدایای تبلیغاتی است. چون با حضور آنها جنس بازدیدکنندگان نیز تغییر می کنند و معمولاً مشتریانی به این نمایشگاه می آیند که به سمت آنها گرایش دارند و خریدار چنین شرکت هایی هستند.

اگر اطلاع رسانی درباره چنین نمایشگاهی بهتر بود و آگهی های تبلیغاتی بیشتری برای نمایشگاه طراحی می شد، شاید بهتر می توانست شرایط را برای حضور آژانس ها و شرکت های تبلیغاتی مهیا کند و شاید آنها متمایل به شرکت می شدند و در آن سرمایه گذاری می کردند.

خطیبی در ادامه می گوید: برگزار کنندگان نمایشگاه باید در نحوه برگزاری آن شیوه بهتری را به کار ببرند و در چیدمان سالن های نمایشگاه دقت بیشتری داشته باشند. باید سالن شرکت های ارائه کننده هدیه از سالن های آژانس های تبلیغاتی جدا شود. چیدمان در نمایشگاه اخیر به این شکل بود که غرفه ای مشغول فروش ال سی دی بود، غرفه دیگر خودکار تبلیغاتی، غرفه دیگر کیف چرمی و غرفه ما نیز در کنار این غرفه ها قرار گرفته بود. در حال حاضر نگاه به تبلیغات تخصصی شده است و در نتیجه نمایشگاهی که در این حوزه برگزار می شود، باید تخصصی باشد.

مدیر عامل آژانس تبلیغاتی نور در ادامه می گوید: در واقع برگزار کنندگان نمایشگاه ها باید شیوه ای را به کار ببرند که آژانس ها تمایل به حضور داشته باشند، اگر نه آنها همچنان بی میل می مانند. نفس برگزاری نمایشگاه خوب است چون باعث ارتباطات بیشتر می شود. اما به شرط آنکه اصولی و با برنامه ریزی باشد. در مورد بازدید کنندگان نمایشگاه باید بگویم افراد متخصص در این حوزه نبودند و معمولاً بازدید کنندگان جزو کارمندان روابط عمومی ها یا کارپرداز شرکت های مختلف بودند، به نظر می رسید آنها نیز برای تهیه هدایای تبلیغاتی به نمایشگاه آمده بودند. مسئولان بخش های تبلیغاتی در این نمایشگاه حضور نداشتند و همین موضوع کیفیت این نمایشگاه را پایین آورد.

معضل ایده دزدی در نمایشگاه

مسعود رشیدیان، مدیر بازرگانی شرکت پدیده آفرینان ضنعت، شرکت ارائه کننده رسانه های تبلیغاتی درباره عدم حضور در نمایشگاه تبلیغات و بازاریابی به «فرصت امروز» می گوید: برگزاری نمایشگاه ایده خوبی است اما اگر سازماندهی و برنامه ریزی شده باشد و در آن همیشه اتفاقات جدید و تازه ای رخ دهد. اتفاقاتی که با حضور در آن ایده های فعالیت های بعد از نمایشگاه نیز برای شرکت ها به وحود آید. شرکت ما در نمایشگاه اخیر تبلیغات و بازاریابی حضور نداشت، چون اتفاقی در حوزه آژانس های رسانه دار نمی افتد. اکثر مراجعه کنندگان در چنین نمایشگاه هایی افراد عادی هستند، در حالی که صحبت از برگزاری نمایشگاه تخصصی می شود. باید هدف شکل گیری و برگزاری چنین نمایشگاهی نوعی گردهمایی صنفی و جذب مشتریان جدید باشد. اگر نمایشگاه با هدف جذب اسپانسر ها و مشتریان جدید برگزار می شود باید در راستای آن نیز برنامه ریزی شود. به همین منظور شرکت ما تلاشی برای حضور در این نمایشگاه نکرد و ما سعی می کنیم در نمایشگاه هایی که استفاده ای برای مان داشته باشد، حضور یابیم. سعی می کنیم در نمایشگاه هایی مانند مواد غذایی یا محصولات شوینده شرکت کنیم، چون سفارش دهندگان اصلی در آن نمایشگاه ها حضور دارند و شرکت در چنین نمایشگاه هایی به نفع مان خواهد بود. از این طریق سفارش دهندگان خود را جذب می کنیم.

رشیدیان درباره علل عدم حضور آژانس های تببلیغاتی در این نمایشگاه می گوید: به نظرم اگر اطلاع رسانی درباره چنین نمایشگاهی بهتر بود و آگهی های تبلیغاتی بیشتری برای این نمایشگاه طراحی می شد، شاید بهتر می توانست شرایط را برای حضور آژانس ها و شرکت های تبلیغاتی مهیا کند و شاید آنها متمایل به شرکت می شدند و درآن سرمایه گذاری می کردند. به نظرم یکی از علت های عدم حضور شرکت ها در این نمایشگاه ترس از کپی شدن ایده های تبلیغاتی آنهاست. چون از ایده های تبلیغاتی در کشور ما به سرعت الگو برداری می شود. در این صنف بحث قانون کپی رایت مطرح نیست و شرکت ها سعی می کنند  فعالیت های تازه خود را در این عرصه معرفی نکنند و در این زمینه نیز ضرر نبینند. یکی دیگر از دلایل عدم حضور شرکت ها، غیر تخصصی بودن این نمایشگاه است.

همزمانی این نمایشگاه با نمایشگاه بسته بندی و چاپ اتفاق جالبی نیست. معمولا بازدید کنندگان بیشتر برای دیدن این دستگاه ها و خریداری آنها به این نمایشگاه می روند و هدفی جز این ندارند.

دلیل دیگر این است که حضور در چنین نمایشگاه هایی برای آژانس ها رزومه محسوب نمی شود و نمی توانند بعد از برگزاری از ارزش آن استفاده کنند. به نظر می رسد بیشتر شرکت های نوظهور و تازه وارد در این نمایشگاه حاضر می شوند که هدف آنها نیز معرفی شرکت نحوه فعالیت خودشان است، اگر نه استفاده دیگری برای آنها ندارد. به هر حال نمایشگاه قدرت پایینی دارد و برحسب آن بازخورد پایینی نیز از آن دریافت می شود.